Ilustrator, malarz, rzeźbiarz, twórca plakatów i scenografii teatralnych. Studiował malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (dyplom 1955) oraz historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim (dyplom 1954).
Zilustrował ponad 200 książek dla dzieci i dorosłych w kraju i za granicą
oraz sam napisał teksty do kilkunastu książek dla dzieci. Otrzymał wiele nagród i wyróżnień m.in. Deutsche Jugendliteraturpreis (1964), Nagrodę Państwową za Twórczość dla dzieci (1974) oraz Nagrodę Ministra Kultury za całokształt Twórczości w 2005r. W 2010 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz otrzymał Złote Berło Fundacji Kultury Polskiej.
Wystawiał w wielu galeriach i muzeach świata. Od Centrum Pompidou
(1989) poprzez Narodową Galerię Zachęta w 2006 roku, gdzie jego wystawa
osiągnęła rekordową frekwencję, po Japonię i Koreę Południową. Jego prace
znajdują się w licznych muzeach m.in. Muzeum Ilustracji w Moulin we Francji, w Museum of Picture Books w Oshima, Chihiro Art Museum w Azumino, Koruisaua w Japonii oraz w Muzeum Literatury i Bibliotece Narodowej w Warszawie. W swoich kolekcjach jego dzieła posiadają galerie i kolekcjonerzy z pięciu kontynentów. Najważniejsze ostatnie publikacje z jego ilustracjami to wydana w 2009 roku „Księga Dżungli”, w 2015 „Pan Tadeusz” i w 2016 „Don Kichote”. Napisana i zilustrowana przez niego książka „Psie życie” została uznana w Polsce za najpiękniejszą książkę roku 2011 oraz nagrodzona Brązowym Medalem w pięćdziesiątym jubileuszowym konkursie Best Designed Books from all over the World International Competition 2013.
W 2014 roku otrzymał nagrodę Pary Prezydenckiej za wybitne
osiągnięcia w twórczości dla dzieci i młodzieży. Z okazji jubileuszów 80 i 85
lecia otrzymał Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W roku 2016 został uznany Człowiekiem Roku przez Magazyn Literacki Książka. W 2019 roku Jego Królewska Mość Król Hiszpanii Filip VI przyznał
Józefowi Wilkoniowi Krzyż Komandorski Orderu Izabeli Katolickiej za wkład w rozkwit kultury hiszpańskiej.
Ważniejsze wystawy w kraju i za granicą:
1960 – Wystawa malarstwa, grafiki, ilustracji, Warszawa
1961 – Wystawa malarstwa, grafiki, ilustracji, Wiedeń
1968 – Wystawa grafiki książkowej, Lublin, Chełm, Toruń
1969 – Wystawa grafiki książkowej, Manchester
1970 – Wystawa grafiki i ilustracji, Warszawa
1971 – Wystawa ilustracji, Berlin
1973 – Wystawa ilustracji, Kolonia
1975 – Wystawa grafiki i ilustracji książkowej, Słupsk
1976 – Wystawa grafiki i ilustracji, Rzeszów, Chicago
1979 – Wystawa grafiki i ilustracji, Białystok, Kalisz, Toruń
1980 – Wystawa grafiki i ilustracji książkowej, Katowice
1988 – Wystawa ilustracji – 30 lat twórczości, Puławy, Warszawa
1989 – Wystawa ilustracji, Paryż
1990 – Wystawa ilustracji do „Pana Tadeusza” – studia z lat 1963 – 1970, Warszawa
1991 – Wystawa ilustracji, Offenbach
1992 – Wystawa ilustracji z kolekcji „Bohem Press”, Warszawa
1993 – Józef Wilkoń – Kinderbuchillustrationen, Aachen
1994 – Józef Wilkoń – Kinderbuchillustrationen, Bohum, Ludenscheld, Viersen, Augsburg, Dortmund
1995 – „Całokształt twórczości” Olsztyn, Zielona Góra, Bratysława
1996 – Wilkoń’s Menagrie, Monachium Niemcy
1997 – 40-lecie twórczości, Warszawa
1998 – „Koncert dla Małgosi”, Kozienice, Kraków
2000 – Wystawa ilustracji w Japonii, Toyama, Aki Town, Bunsen
2002 – „Zwierzyniec” , Książnica Pomorska, Szczecin
2004 – Wystawa twórczości Józefa Wilkonia, Macerata, Włochy
2005 – Wystawa ilustracji, Belluno, Włochy
2005 – Wystawa, Tokio Japonia
2005 – „Ryby i konie – mały pokaz”, Galeria Schody, Warszawa
2005 – „Obraz i Słowo” Wilno Litwa
2005 – warsztaty książki w Taipei Taiwan
2006 – wystawa „W Soplicowie …,w Wilanowie”
2006 – „Wilkoniowe Bestiarium Olsztyn
2006 – wystawa w Urawa Art. Museum w Tokio Saitama
2006 – „Arka Wikonia”, Zachęta Warszawa
2007 – „Dziewięć bestii i anioł”, Rzym Włochy
2007 – Animal Fantasy Fukui Fine Arts Museum
2007 – „Spotkania ze sztuką” Radziejowice
2008 – „Świat Wilkonia”, Bielsko-Biała
2008 – „Wilkoniada” Warszawa
2008 – „Arka Wilkonia”, Białystok
2009 – „Blues Nosorożca” Łódź
2009 – wystawa w Bibliotece Młodzieżowej w Monachium
2009 – wystawa ilustracji i rzeźby, Ostrowiec Świętokrzyski
2009 – wystawa „Wilkoń” Rzeszów
2009 – wystawa „Kici, Kici miau” Gdynia
2009 – wystawa „Bestiarium”, Częstochowa
2009 – wystawa „Wilkoń na Bielanach” Warszawa
2009 – wystawa „Świat Wilkonia” Skierniewice
2010 – „Józef Wilkoń i jego zwierzęta” Galeria 31 MBP Lublin
2010 – „Józef Wilkoń AUTOWIDOKI” BWA Skierniewice
2010 – „Józef Wilkoń ” PKIN Targi Książki Warszawa
2010 – „Józef Wilkoń – rzeźba, malarstwo, rysunek” BWA Kalisz
2010 – wystawa Józefa Wilkonia Dom Kultury Zacisze Warszawa
2011 – wystawa Miejska Galeria Sztuki w Chorzowie
2011 – wystawa Wilkołaki Mistrza WilkoniaTeatr Baj w Warszawie
2011 – „Ryby, ptaki ssaki i inne Wilkołakia” Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze,
2011 – wystawa rzeźb i ilustracji Józefa Wilkonia Kazimierz Dolny Uciąż
2011 – „Wilkoń wreszcie w naszym mieście”. Piaseczno
2011 – „Don Kichot –wyprawa do Płocka „ Galeria Sztuki Płock
2011 – ” JÓZEF WILKOŃ malarstwo, ilustracja, rzeźba przestrzenna” MBP Łańcut
2012 – „Don Kichot wyprawa do Bełchatowa” Muzeum Miasta Bełchatów
2012 – „Józef Wilkoń „Autowidoki” Galeria na piętrze, Radziszewo
2012 – „Ptaki ,ryby, ssaki i inne Wilkołaki” Miejski Ośrodek Kultury Jastrzębie Zdrój
2013 – „ Ptaki ,ryby, ssaki i inne wilkołaki” Muzeum Grudziądz
2013 – ” Wilkonie” DDAP Warszawa
2013 – „Ryby Saki Wilkołaki” Muzeum Narodowe Przemyśl
2013 – „Wilkoń powrót do Tarnowa” BWA Tarnów
2013 – „Arka Wilkonia” Ostróda
2014 – „Ryby, ptaki, ssaki i inne wilkołaki” Rondo Sztuki ASP Katowice
2014 – „Der Wunderbare Welt des Józef Wilkoń“ Kunshaus Museen Stade Niemcy
2014 – wystwa rzeźby w Muzeum Pułaskiego w Warce
2014 – „Zmysły sztuki“ Pałac Królewski w Wilanowie
2015 – „Wilkoniada“ Centrum Olimpijskie Warszawa
2015 – „ 85.Ilustracji Wilkonia” SCEK Warszawa
2015 – wystawa jubileuszowa Radziejowice
2016 – „ Wilkoni Forest” Vezley Francja
2016 –„Ilustracji książkowej Józefa Wilkonia ze zbiorów Muzeum w Oshima ” Museum of Picture Books. Japonia
2016 – „Don Kichot” Dom Słów Lublin
2016 – „Elektroniczne Impresje Wilkonia” grafika cyfrowa Limited Edition Warszawa
2016 – „Wilkoń w Wieliczce” CKiT w Wieliczce
2017 – „Don Kichot Wilkonia” Galeria Opera Teatr Narodowy Warszawa
2017 – „Marzyciele. Don Kichot według Józefa Wilkonia”, Muzeum Miasta Gdyni
2017 – „Plakaty Józefa Wilkonia” Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie
2017 – „Grafika komputerowa Józefa Wilkonia” PJATAK Warszawa
2017 – „Józef Wilkoń The Story in Nature” Galeria Albus, Seoul, Korea Płd.
2017 – „Zwierzyniec Józefa Wilkonia” Muzeum Narodowe im. J. Malczewskiego w Radomiu
2017 –„Pan Tadeusz i Don Kichot Józefa Wilkonia” Horyniec Zdrój
2017 – „Józef Wilkoń i jego zwierzęta” CKiT w Wieliczce
2018 – „ Szczęśliwe przypadki Józefa Wilkonia” Biblioteka Publiczna ST.Miasta Warszawa
2018 – „wystawa Kornik Drukarz, Wilkoń ,Piláta, Kusza, Galeria 18 A Warszawa
2018 – wystawa plenerowa stała rzeźb Józefa Wilkonia w Piasecznie
2018 – „Co Józef Wilkoń namalował od stycznia 2018 do dzisiaj” Quadrillion w Warszawie
2018 – „Józef Wilkoń. Ręczna robota” Muzeum Karykatury w Warszawie
2018 – „Wilkoń i MY”Galeria Kobro Akademi Sztuk pięknych w Łódź
2018 – Józef Wilkoń, gościem honorowym 36 spotkań ilustratorów „La imagine della fantazia” w Sarmede we Włoszech
2018 – „Wilkoń w Opolu” Miejskiej Bibliotece Publicznej w Opolu
2018 – „Fantastyczny świat Józefa Wilkonia” Centrum Kultury Browar B we Włocławku
2019 – „Kolędowanie z Józefem Wilkoniem” Służewski DK Warszawa
2019 – „Akt w malarstwie Józefa Wilkonia” grafika komputerowa DPT Radziejowice
2019 – „Pan Tadeusz w ilustracji Józefa Wilkonia” Zamek w Dzikowie Tarnobrzeg
2019 – „Józef Wilkoń w Japonii” Powsin Ogród Botaniczny
2019 – „Akty Józefa Wilkonia na 52” Złota 44 Warszawa
2019 – „Sztuka Józefa Wilkonia w Japonii” Galeria APS Warszawa
2019 – „Don Kichote Józefa Wilkonia Podróż do Skierniewic” BWA Skierniewice
2019 – „Józef Wilkoń wystawa ilustracji dla dzieci” Galeria Sztuki Na Prostej Jabłonna
2019 – „Wystawa Józefa Wilkonia w 100lecie stosunków Polsko -Japońskich” w Japonii w Chihiro Art Museum Azumino
2019 – „Wilkoń w Białowieży” Białowieski Park Narodowy
2019 – „Don Kichot Józefa Wilkonia” Museo d’Arte Moderna „Ugo Carà” Muggia Włochy
2019 –„Józef Wilkoń ilustracje świąteczne” Muzeum Miasta Błonie
2020 – „Zwierzogród Józefa Wilkonia” Wejherowskie Centrum Kultury
2020 –„Raz widziałem przy niedzieli rybki srebrne trzy w kąpieli…” Muzeum Miejskie w Tychach
2020 – „Pierwsza czytanka dla… ilustracje Józefa Wilkonia” Mediateka Sopot
2020 – „Widnokrąg Józefa Wilkonia” Galeria Widnokrąg Sandomierz
2020 – „Kotki, liski, tygryski… czytam o wszystkim!” Mediateka Sopot
2020 –„Kotki, liski, tygryski …ilustracje Józefa Wilkonia” Mediateka w Wieliczce
2020 – „Menażeria Józefa Wilkonia” Oranżeria W Lidzbarku Warmińskim
2020 –„Pawie pióro Józefa Wilkonia” wystawa plenerowa Planty Kraków
2020 –„ Piękno relacji w sztuce Józefa Wilkonia” Centrum Spotkań Kultur Lublin
2020 – „Józef Wilkoń Lektury obowiązkowe” Biblioteka Raczyńskich Poznań
Ważniejsze nagrody i odznaczenia
1959 – Złoty Medal na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Edytorskiej IBA, Lipsk (Niemcy)
1964/1966 – Deutschen Jugendliteraturpreis (Niemcy), nominacje w kat. Bilderbuch
1967 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki oraz Nagroda Krajowa za dokonania w dziedzinie ilustracji książkowej
1969 – Złoty Medal na Biennale Ilustracji w Bratysławie BIB (Słowacja)
1970, 1973 – Srebrne Koziołki na Biennale Sztuki dla Dziecka (Poznań)
1973 – Nagroda na Biennale Ilustracji w Bratysławie BIB i Medal Komisji Edukacji Narodowej za twórczość artystyczną dla dzieci
1974 – Nagroda Premiera za twórczość dla dzieci i Złoty Medal na Międzynarodowej Wystawie Książki w Moskwie (ZSRR)
1975 – Premio Europeo, Padwa (Włochy)
1977 – Złote Koziołki na Biennale Sztuki dla Dziecka (Poznań)
1980 – dyplom „Loisirs Jeunes” za najlepiej zilustrowaną książkę zagraniczną, Paryż (Francja) oraz Premio Grafico na Międzynarodowych Targach Książki Dziecięcej, Bolonia (Włochy)
1984 – The Owl Prize, Tokio (Japonia)
1959, 1961, 1964, 1970, 1973, 1974 – Najpiękniejsza Książka Roku. Nagrody PTWK
1987 – Nagroda specjalna PTWK za całokształt twórczości
1991 – Grand Prix (Totem Album), Montreuil (Francja) oraz Premio Grafico na Międzynarodowych Targach Książki Dziecięcej, Bolonia, Włochy
1998 – Andersen Premio, Genewa (Szwajcaria)
2000 – Graine de Lecteurs 2000, Arles (Francja)
2002 – Medal – nagroda Polskiej Sekcji IBBY za całokształt twórczości
2005 – Nagroda Ministra Kultury
2006 – Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
2007 – Nagroda TVP Kultura za wystawę „Arka Wilkonia” w Narodowej Galerii Sztuki Zachęta w Warszawie
2008 – Nagroda Honorowa – Książka Roku 2007 Polskiej Sekcji IBBY
2009 – Nominacja Internationale Jugendbibliothek do Nagrody Pamięci Astrid Lindgren
2010 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
2010- Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
2010 – Nagroda Pegazika w kategorii Twórca Książki dla Dzieci
2010 – Nagroda PTWK za wybitne ilustracje do książki Rudyarda Kiplinga Księga Dżungli
2010 – Złote Berło, nagroda Fundacji Kultury Polskiej
2012 – Nagroda PTWK Najpiękniejsza Książka Roku 2011 za Psie życie
2013 – Brązowy medal za książkę Psie Życie w konkursie Best Designed Books from all over the World
2014 – Nagroda Pary Prezydenckiej dla Józefa Wilkonia za wybitne osiągnięcia w twórczość dla dzieci i młodzieży 2015 – honorowy obywatel Miasta i Gminy Piaseczno
2015 – Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
2016 – Nagroda Człowiek Roku według Magazynu Literackiego Książka
2017- Honorowa odznaka Królewskiego Górniczego Wolnego Miasta Wieliczka.
2017 – Nagroda ZAiKS za twórczość dla dzieci
2018 – Nominowany do Nagrody Pamięci Astrid Lindgren
2019 – Nagroda Perła Powiatu Wielickiego
2019- Krzyż Komandorski Orderu Izabeli Katolickiej nadany przez Króla Hiszpanii Filipa VI